Trump sağ olsun, dünya ekonomisini en çok etkileyen ülke olan ABD, sezon sonu belirsiz ve ne olacağı belli olmayan bir "ülke yönetmece" şovuna dönüştü. Üstelik yapımcıların reytinglere bakıp her yeni bölümde kuralları değiştirir gibi bir hali var.
Dillendiirilen maç belli: Amerikan otomobil üreticilerini korumak, ithalatı kısıtlayarak ülke içindeki üretimi teşvik etmek. Ancak otomotiv sektörü siyaset kadar siyah-beyaz değil. Bu karar, en çok zarar vereceği düşünülen yabancı markalardan çok, bizzat Amerikan markalarını köşeye sıkıştırabilir!
Şaşırtıcı mı? Aslında değil. Çünkü General Motors, Ford ve Stellantis’in (eski adıyla Fiat Chrysler) satışı yapılan araçlarının önemli bir kısmı ABD dışında üretiliyor. Geçen yıl bu üçlünün ABD’de sattığı 1,85 milyon araç ithal modellerdi! Bu, global satışlarının %13’üne denk geliyor.
Karşılaştırmak gerekirse; Japon devleri Toyota, Honda ve Nissan ABD’de toplam 1,53 milyon ithal araç sattı ama bu, global satışlarının sadece %9’u. Almanlar ise (Volkswagen, BMW ve Mercedes-Benz) ithal satış oranını %7 gibi daha düşük bir seviyede tutuyor.
Yani tablo net: ABD’li üreticiler, ithal araçlara aslında yabancı markalardan daha bağımlı durumda. Özellikle Kanada ve Meksika’daki fabrikalardan yapılan ithalat, Amerikalı devlerin sırtını dayadığı ana kaynaklardan biri. Bu yeni vergiler, onları hem maliyet hem de rekabet açısından zorlayabilir.
Bu tabloya en çok üzülen muhtemelen General Motors. 2024 yılında ABD’ye en çok ithal araç sokan markalar listesinde Toyota ve Hyundai-Kia’dan sonra üçüncü sıradaydı. İthal araçlar GM’in küresel satışlarının %18’ini oluşturuyor bu da dünya genelindeki beş büyük üretici arasında en yüksek oran!
Üstelik GM’in Avrupa gibi alternatif pazarlarda pek varlık gösterememesi, ABD pazarını daha da hayati hale getiriyor. Ancak şimdi Trump’ın vergileri sayesinde bu alandaki varlığı da tehdit altında. Çin’de de işler kötü gidiyor çünkü Çinli alıcılar artık yerli markalara yöneliyor. Geriye sadece ABD kalıyor ama orası da zora girdi.
Mazda ve Subaru gibi Japon markaları da bu durumdan etkilenebilir. Özellikle Subaru’nun 2024 satışlarının %71’i ABD’den geliyor. Olası fiyat artışları, bu tür markaları ciddi şekilde sarsabilir.
JATO Dynamics’ten küresel analist Felipe Munoz’un yorumu çarpıcı: “ABD, Çin dışındaki 18 küresel otomotiv devinden 14’ü için hayati bir pazar. Çoğu markanın artık ABD içinde üretim yapmaktan başka çaresi kalmayacak.”
Sonuç olarak Trump’ın planı şu: “Madem Amerikalılara satıyorsunuz, o zaman burada üretin.” Kulağa basit geliyor ama bu planın hayata geçmesi zaman alacak. Bu süreçte ise hem yabancılar hem de Amerikalı devler ciddi kan kaybedebilir.
Yani evet… Trump’ın planında bir “delilikte bile mantık” olabilir. Ama bu mantık, önce kendi markalarına zarar vererek işleyecek gibi duruyor.